Ο Πρόεδρος Χριστόφιας στο Εθνικό Συμβούλιο την περασμένη Δευτέρα, κατέθεσε, μεταξύ άλλων, και τις ακόλουθες εκτιμήσεις. Πρώτο, η ανάδειξη του Έρογλου στην τ/κ ηγεσία αποτελεί ήττα του Τούρκου Πρωθυπουργού και νίκη του βαθέως κράτους. Δεύτερο, η Τουρκία δεν έχει ως προτεραιότητα την άμεση επίλυση του κυπριακού καθώς η πλήρης ένταξη της στην ΕΕ είναι όμηρος των αντιδράσεων Γαλλίας και Γερμανίας. Τρίτο, απέρριψε, προτού μελετήσει διεξοδικά, την πρόταση του ΔΗΣΥ για εξέταση της πρότασης της ισπανικής προεδρίας και για διεύρυνση της συμμετοχής στην υφιστάμενη διαπραγματευτική διαδικασία, με την προσθήκη της Ελλάδας, της Τουρκίας και της ΕΕ.
Αναλύοντας τις κινήσεις της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής τους τελευταίους μήνες, εύλογα δημιουργούνται ερωτηματικά αναφορικά με τα πρώτα δύο σημεία. Σαφέστατα ο Τούρκος Πρωθυπουργός θα προτιμούσε τον Ταλάτ στην τ/κ ηγεσία. Η εκλογή Έρογλου, όμως, δεν μπορεί, εκ των πραγμάτων, να χρεώνεται ως ήττα του Ταγίπ Ερντογάν, καθώς είναι προφανές ότι ο Έρογλου θα «εξαναγκαστεί» να ακολουθήσει την εξωτερική πολιτική που έχει χαράξει εδώ και καιρό η Κυβέρνηση Ερντογάν, ενάντια στο κατεστημένο του βαθέως κράτους. Με βάση πρόσφατες πολιτικές αναλύσεις, τόσο η οικονομική εξάρτηση των Τ/Κ από την Τουρκία, όσο και η εμπλοκή παραγόντων του ψευδοκράτους στην υπόθεση Εργκενεκόν, αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για τη συμμόρφωση του Έρογλου στις τουρκικές επιδιώξεις. Ενδεικτικές είναι οι διαβεβαιώσεις Ερντογάν πριν τις παράνομες εκλογές για συνέχιση των συνομιλιών στην ίδια βάση, αλλά και οι πρόσφατες δηλώσεις Έρογλου ότι «δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα στις σχέσεις του με την τουρκική κυβέρνηση».
Αναφορικά με το δεύτερο σημείο, είναι σαφές ότι Γαλλία και Γερμανία αντιδρούν στην πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ (πρόσφατες δηλώσεις Σαρκοζί και Μέργκελ), αλλά και ότι η Τουρκία δεν επείγεται για λύση (δηλώσεις Παπανδρέου στην Κύπρο). Η ουσία όπως παραμένει ότι, επικοινωνιακά τουλάχιστον, ο Ταγίπ Ερτογάν έχει πείσει το διεθνή και ευρωπαϊκό παράγοντα ότι επιδιώκει λύση μέχρι το τέλος του 2010, πριν τις τουρκικές κοινοβουλευτικές εκλογές το 2011. Δυστυχώς, η δική μας πλευρά δεν έχει αναλάβει τέτοιες πρωτοβουλίες που να πείθουν ότι επείγεται για λύση και ότι η Τουρκία είναι αυτή που δεν βιάζεται. Θα πρέπει επιτέλους να γίνει αντιληπτό ότι ο παράγοντας χρόνος δεν λειτουργεί υπέρ της ε/κ πλευράς, καθώς τα τετελεσμένα της εισβολής εδραιώνονται και ο κίνδυνος περαιτέρω αναβάθμισης του ψευδοκράτους είναι προ των πυλών.
Η απόρριψη της πρότασης του ΔΗΣΥ για διεύρυνση της υφιστάμενης διαπραγματευτικής διαδικασίας, και για μελέτη της πρότασης της ισπανικής προεδρίας, αποτελεί ακόμη ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της έλλειψης διορατικότητας της Κυβέρνησης Χριστόφια, ιδιαίτερα ενόψει ενός σοβαρού ενδεχόμενου ναυαγίου των συνομιλιών. Το επιχείρημα, μεταξύ άλλων, ότι δεν υπάρχει πρόταση της ισπανικής προεδρίας, αλλά πρόταση προερχόμενη από την Άγκυρα, διαψεύδεται από τις δηλώσεις του Γ.Γ. του ΑΚΕΛ στις 13/4/10.
Όσον αφορά δε την πρόταση του ΔΗΣΥ, πρέπει να τονιστεί ότι δεν αναφέρεται σε διεθνή διάσκεψη, ούτε σε επιβολή ξένης επιδιαιτησίας ή στενών χρονοδιαγραμμάτων. Στην ουσία, η πρόταση έχει ως βάση το γεγονός ότι το «κλειδί» για την επίλυση του κυπριακού βρίσκεται στην Άγκυρα, και στοχεύει στα εξής: πρώτο, να «εγκλωβίσει» τον Έρογλου υπό τον έλεγχο της Τουρκίας, και δεύτερο, να «εγκλωβίσει» την Τουρκία ενώπιον των ΗΕ και της ΕΕ. Με αυτό τον τρόπο, καλείτε η Τουρκία να αποδείξει εμπράκτως εάν πραγματικά επιδιώκει λύση, ή σε αντίθετη περίπτωση, να εκτεθεί ως η χώρα που παραθέτει εμπόδια προς την επίτευξη της λύσης.
Η πρόταση του ΔΗΣΥ θα πρέπει, παράλληλα, να συνεκτιμηθεί και με το γεγονός ότι, αυτές τις μέρες στη Νέα Υόρκη, τα ΗΕ μελετούν την κατάρτιση ενός νέου οδικού χάρτη για επίλυση του κυπριακού μετά τη νίκη Έρογλου, στα πλαίσια του οποίου μάλλον θεωρείται δεδομένη η διεξαγωγή μιας διεθνούς διάσκεψης, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί για ακόμη μια φορά ότι σήμερα υπάρχει αναγκαιότητα, όσο ποτέ, για χάραξη και εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής, η οποία να αξιοποιεί τον ευρωπαϊκό παράγοντα και να ενισχύει την αξιοπιστία μας τόσο στην ΕΕ όσο και διεθνώς. Μόνο σε αυτό το πλαίσιο θα αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι οποιεσδήποτε αρνητικές συνέπειες της εκλογής Έρογλου.
Σάβια Ορφανίδου
Γραμματέας Τύπου και Επικοινωνίας της ΟΝΕ
Μέλος Πολιτικού Γραφείου ΔΗΣΥ